Hier zijn we dan: 21 december, de eerste dag van de winter. Het is koud, mensen slapen nog steeds op straat. En elke winter is het hetzelfde verhaal: de tijd van de thermometerpolitiek is aangebroken. Wallonië heeft zijn plan voor extreem koud weer geactiveerd, dat loopt van november tot eind maart, maar dit heeft het daklozenprobleem niet opgelost. Veel mensen slapen nog steeds op straat. In Brussel houden ze de thermometer in de gaten om diensten op te starten die alvast verzadigd dreigen te raken. Deze plannen zijn slechts tijdelijke maatregelen. Je zou denken dat ellende minder erg is als de zon schijnt.
Een situatie die steeds erger wordt
We moeten afstappen van dit kortetermijnbeleid en inzetten op langetermijnoplossingen. België heeft de Verklaring van Lissabon ondertekend, die oproept om tegen 2030 een einde te maken aan dakloosheid, maar het aantal mensen dat in slechte woningen en op straat leeft, blijft stijgen. Dakloosheid is verre van een geïsoleerd en tijdelijk probleem. Onlangs werd voor het eerst in de geschiedenis van de Commissie een Europese commissaris voor huisvesting aangesteld, gezien de alarmerende omvang van het probleem in heel Europa. Hij is van plan een plan op te stellen voor betaalbare huisvesting in Europa, maar we moeten snel en doeltreffend handelen. Het probleem groeit snel.
De laatste telling in Brussel zet de toon: Bruss'Help schat dat er 10.000 daklozen en mensen met onvoldoende huisvesting zijn in de hoofdstad. Deze onthutsende schatting betekent een stijging van 40% ten opzichte van 2020, toen 7.134 mensen werden geteld.
Bovendien is er grote bezorgdheid over deze toename, aangezien het aantal mensen dat in precaire omstandigheden leeft in hetzelfde tempo toeneemt. Momenteel leeft bijna 30% van de Brusselaars onder de armoedegrens, terwijl de huren de pan uit rijzen en er een tekort is aan sociale woningen. Duizenden mensen en gezinnen hebben geen toegang meer tot fatsoenlijke huisvesting. Deze cijfers zouden ons wakker moeten schudden en we moeten wereldwijd het bewustzijn vergroten.
De situatie is alarmerend, ook al bewijzen de oplossingen voor herhuisvesting en ondersteuning die het Housing First-beleid biedt hun nut, zoals blijkt uit de meer dan 2.200 mensen die in België werden herhuisvest. Het gebrek aan huisvesting en steun van de overheid kan deze projecten in gevaar brengen. De oplossingen die Housing First biedt, mogen niet tot nul herleid worden.
Kortetermijninvesteringen,
onvoldoende langetermijnoplossingen
DEr zijn inspanningen geleverd tijdens de vorige regeerperiode, met name de versterking van de noodopvang, de invoering van een wintermoratorium op huisuitzettingen, de versterking van de Housing First programma's, enz. Deze inspanningen blijven echter onvoldoende om het probleem in te dijken, met name door het gebrek aan structurele oplossingen om mensen van de straat te halen.
We moeten af van kortetermijnbeleid. We moeten niet langer geloven dat noodoplossingen een einde zullen maken aan de dakloosheid, vooral nu de onzekerheid elke dag toeneemt. Deze oplossingen zijn niet eens voldoende om de realiteit ter plaatse aan te pakken.
Het is het hele jaar door dat we wakker moeten schieten om mensen voorgoed van de straat te halen. Zodat, ongeacht het seizoen, iedereen een thuis kan hebben. De oplossing ligt in een allesomvattend plan dat huisvesting, langetermijnondersteuning, preventieve maatregelen en noodmaatregelen omvat. De toegang tot betaalbare huisvesting moet worden herzien en vergemakkelijkt.
Het is tijd om de Europese en regionale verbintenissen in de praktijk om te zetten met een concreet en ambitieus plan
We roepen de volgende regering op om concrete actie te ondernemen door een plan aan te nemen om dakloosheid te voorkomen en te bestrijden dat zich richt op de lange termijn en duurzame oplossingen. Het doel is om meer psychologische, sociale en administratieve steun te bieden om mensen van de straat te helpen en op lange termijn uit precaire situaties te halen. De Brusselse regering moet ook de toegang tot betaalbare huisvesting garanderen door het ondersteunen, financieren en creëren van openbare huisvesting, terwijl ze actie onderneemt op het gebied van huisvesting in het algemeen door leegstaande woningen te bestrijden en de huurprijzen in het bijzonder te reguleren.
De winter en de koude nachten zijn slechts één aspect van een probleem dat het hele jaar door speelt en waarvoor we in elk seizoen actie moeten ondernemen. Als we tegen 2030 een einde willen maken aan dakloosheid, is het tijd om de gapende wond te helen en een einde te maken aan het beleid van “pleisters plakken”.