De minister van grootstedelijk beleid, Caroline Gennez, kondigde woensdag 18 januari in een interview met VRT Nieuws de investering van 10 miljoen euro aan in het Housing First-model voor ondersteuning van dakloze mensen.
Housing First is een essentieel instrument in de strijd tegen dakloosheid, omdat het de meest kwetsbaren op een duurzame manier kan herhuisvesten, zonder voorwaarden. De politieke beslissing van de minister, hoe lovenswaardig ook, zal echter slechts een beperkte effect hebben, omdat ze alleen ondersteuning biedt, maar geen toegang tot huisvesting garandeert. Een beperkte effect ook, omdat in België de overheid geen woningen voor dakloze mensen subsidieert of ter beschikking stelt, in tegenstelling tot het Finse model waarop de minister zich beroept.
En toch ligt hier het probleem: de re-integratie van deze groep wordt belemmerd door gebrek aan betaalbare huisvesting, een gebrek dat steeds schrijnender wordt in het socio-economische crisis context waarin we ons bevinden.
Investeren in louter een Housing First-aanpak is niet voldoende. Zeker niet om het einde van dakloosheid te bereiken tegen eind 2030, waartoe België zich heeft verbonden door de Overeenkomst van Lissabon te ondertekenen. Het is hoog tijd om de oplossingen om uit de straat te geraken, te diversifiëren. Anders zal het aantal dakloze mensen ondanks alle inspanningen blijven toenemen.
Daarom pleit Straatverplegers, in tegenstelling tot wat minister Gennez voorstelt, voor de instelling van een quotum aan sociale woningen gereserveerd voor dakloze mensen. Deze groep staat het verst van elke vorm van huisvesting. Het gebrek aan een thuis is een noodsituatie waarop de Sociale Huisvestingsmaatschappijen verondersteld worden een antwoord te bieden. Hoewel deze problematiek tegenwoordig steeds meer het nieuwe normaal begint te lijken.
De toegang tot sociale huisvesting vergemakkelijken door een quotum in te stellen is niet DE oplossing, maar het moet er wel structureel deel van uitmaken als we willen reageren op de urgentie van de situatie. Vandaag leven in Brussel, volgens de telling van 2020, meer dan 5.000 dak- en thuisloze mensen. En morgen?
Er moet nu gehandeld worden door structurele maatregelen te nemen. Een percentage voorbehouden sociale huisvesting zou het gebrek aan betaalbare huisvesting voor de meest kwetsbare personen kunnen aanpakken. Het zou hun toegang tot rechten, waaronder het recht op huisvesting dat in onze grondwet is opgenomen, versterken. Een recht dat vandaag de dag verre van vervuld is.