Ik* kom soms woedend van mijn werk vanwege de omstandigheden waarin we soms moeten werken. Een woordje uitleg:
We begeleiden mensen met een gecompliceerde levensloop en vaak hebben die meerdere grote geestelijke gezondheidsproblemen tegelijk.
Ze vertellen ons vaak dat ze bij eerdere ziekenhuisopnamen slecht behandeld werden en dat ze heel slechte herinneringen hebben aan observatie en gedwongen medicatie. Als gevolg daarvan zijn ze bijzonder wantrouwig ten opzichte van ziekenhuizen en de psychiatrie in het algemeen.
Als het ons na maanden discussie, na jaren werk om een band en vertrouwen op te bouwen, lukt om hen tot een eerste afspraak bij een psychiater te bewegen, verwachten onze patiënten en wij zelf eerlijk gezegd heel veel van die afspraak.
Maar vaak worden we teleurgesteld.
Teleurgesteld door ziekenhuizen die aan de lopende band werken en niet meer dan dertig minuten over hebben om iemand die jarenlang niets met psychiatrie te doen heeft gehad, door te lichten.
Teleurgesteld door de overbelasting van de diensten, de wachttijden, de complexiteit van de inschrijvingen en het voorschrift een “duidelijke aanvraag” te kunnen indienen.
Teleurgesteld door sommige psychiaters die onze patiënten niet willen behandelen omdat, om ze te citeren, “hun geval te moeilijk is” en “we hier niet aan observatie doen”.
Een professional in de geestelijk gezondheidszorg die zoiets tegen patiënten zegt nadat die hem hebben uitgelegd dat niemand hen ooit serieus heeft genomen, beseft misschien niet welke schade die woorden aanrichten. Als meerdere psychiaters herhaaldelijk weigeren om onze patiënten te behandelen, als de ziekenhuisdeuren gesloten blijven, als de mobiele teams onze patiënten niet willen volgen omdat ze ofwel “te diep in een crisis steken” of “niet diep genoeg”, voelen we ons alleen ten opzichte van de ellende van de mensen die we begeleiden.
Ik wil naar deze sector geen stenen gooien. Daar ontbreekt het duidelijk aan geld en kan men niet anders dan zo goed en kwaad als het kan prioriteiten stellen. Maar het indienen van aanvragen voor hulp is voor onze patiënten al een enorm moeilijke stap en het is diep treurig als ze dan worden afgewezen. Want het zal dan zeker weer maanden duren voordat we opnieuw kunnen proberen een psychiatrische behandeling voor hen te krijgen.
En intussen is hun lijden voelbaar.
*Verhaal van Eileen, sociaal weker voor Housingfirst